Klaver: Een korte introductie.

In Noord-Europa komen verschillende soorten klaver voor in gazons. De meest voorkomende klaversoorten in dit gebied zijn:

 

Witte klaver (Trifolium repens):  

Kenmerken: Witte klaver is een vaste plant die zich verspreidt via kruipende stengels, ook wel uitlopers genoemd. Het heeft typisch klaverbladeren, bestaande uit drie kleine blaadjes die elk een witte vlek in het midden hebben. De bloemen zijn klein, wit en bolvormig, en ze bloeien gedurende de zomermaanden.

Groeiomgeving: Witte klaver gedijt goed in vochtige omstandigheden en kan zich aanpassen aan verschillende bodemtypes, van zand tot klei. Het kan zowel in de zon als in de schaduw groeien en wordt vaak aangetroffen in gazons, weilanden en wegbermen. het is een misvatting dat witte klaver voornamelijk gedijt in stikstof arme gronden. Witte klaver houd zoals andere klaver van stikstof.

 

 

 

Rode klaver (Trifolium pratense):  

Kenmerken: Rode klaver is een vaste plant met behaarde stelen en bladeren die bestaan uit drie langwerpige blaadjes. De bloemen van rode klaver zijn roze tot rood van kleur en vormen compacte, bolvormige bloemhoofdjes. Ze bloeien meestal in de zomer en trekken bijen en andere bestuivende insecten aan.

Groeiomgeving: Rode klaver gedijt het beste in vochtige, vruchtbare grond. Het kan zowel in de volle zon als in halfschaduw groeien en wordt vaak aangetroffen in graslanden, weilanden en bermen. Ook rode klaver houd van stikstof.

 

 

 

Hopklaver (Trifolium campestre):  

Kenmerken: Hopklaver is een eenjarige of kortlevende vaste plant met behaarde stelen en bladeren die lijken op die van witte klaver. De bloemen zijn klein, geel van kleur en vormen langwerpige bloemhoofdjes die lijken op hopbellen. Ze bloeien in de zomer en worden gevolgd door peulvruchten met zaden.

Groeiomgeving: Hopklaver gedijt goed in zonnige omgevingen en groeit het liefst in droge, goed doorlatende grond. Het wordt vaak aangetroffen in graslanden, bermen en ruige terreinen.

Positieve aspecten van klaver in het gazon.

Stikstofbinding: De voordelen van klaver voor de bodemvruchtbaarheid.

Natuurlijke stikstofbinding vindt plaats in klavers, zoals witte klaver (Trifolium repens), rode klaver (Trifolium pratense) en hopklaver (Trifolium campestre), die in gazons voorkomen. Deze klavers hebben een symbiotische relatie met bacteriën van het geslacht Rhizobium. Deze bacteriën leven in knobbeltjes op de wortels van de klavers.

Deze samenwerking maakt het proces van stikstofbinding mogelijk. Rhizobium-bacteriën hebben het enzym stikstofase dat atmosferische stikstof (N2) kan omzetten in een bruikbare vorm voor planten, namelijk ammonium (NH4+). De klaver fungeert als gastheer voor de bacteriën en ontvangt in ruil daarvoor het geproduceerde ammonium.

Stikstofbinding heeft verschillende voordelen. Klavers kunnen stikstof uit de lucht vastleggen en dit in de bodem brengen, waardoor de beschikbaarheid van stikstof voor andere planten in de omgeving toeneemt. Dit draagt bij aan de bodemvruchtbaarheid. Klavers profiteren ook van de opname van ammonium, omdat ze het gebruiken om eiwitten op te bouwen, wat essentieel is voor hun groei en ontwikkeling.

Naast de voordelen voor de klavers zelf, komt de vrijgekomen ammonium ook voor het gazon ten goede. Dit kan de behoefte aan kunstmatige stikstofmeststoffen verminderen, aangezien de klavers bijdragen aan de stikstofvoorziening in de bodem. Hierdoor kan een gezonder ecosysteem ontstaan met een verhoogde biodiversiteit.

Kortom, klavers zoals witte klaver, rode klaver en hopklaver zijn in staat tot stikstofbinding. Door hun symbiotische relatie met Rhizobium-bacteriën kunnen ze stikstof uit de lucht vastleggen en omzetten in ammonium, wat zorgt voor een verrijking van de bodem en een gezondere groei van het gazon.

Droogtetolerantie: Hoe klaver kan helpen bij het overleven van droge periodes.

Klavers kunnen op verschillende manieren bijdragen aan de droogtetolerantie van een gazon. Een van de belangrijkste aspecten is hun vermogen om diepe wortels te ontwikkelen (Witte klaver 30 cm, Rode klaver 20 – 30cm hopklaver 15-25 cm). Deze diepe wortelstructuur stelt klavers in staat om water op te nemen uit diepere bodemlagen, zelfs tijdens droge periodes. Hierdoor hebben ze toegang tot waterbronnen die voor andere planten onbereikbaar zijn, en kunnen ze het gazon van vocht voorzien, zelfs wanneer er weinig neerslag is.

Daarnaast hebben klavers een positief effect op de bodemstructuur, wat ook bijdraagt aan de droogtetolerantie van het gazon. Door de vorming van een dicht netwerk van wortels helpen klavers bij het creëren van een betere bodemdoorluchting en waterinfiltratie. Dit verbetert de opname en vasthoudendheid van vocht in de bodem, waardoor het gazon beter in staat is om droogteperiodes te doorstaan.

Een ander voordeel van klavers is dat ze een dicht bodembedekkend tapijt vormen, waardoor verdamping van vocht uit de bodem wordt verminderd. Dit betekent dat er minder water verloren gaat door verdamping, waardoor het gazon langer vochtig blijft, zelfs tijdens droge omstandigheden. Het klaverbladerdak biedt ook bescherming aan de bodem tegen direct zonlicht en harde wind, waardoor verdamping verder wordt verminderd en het gazon beter in staat is om vocht vast te houden.

Door klavers te combineren met gras in een gazon, kan de droogtetolerantie aanzienlijk worden verbeterd. De diepe wortels van klavers zorgen voor een betere wateropname en de verbeterde bodemstructuur bevordert het vasthouden van vocht. Bovendien vermindert het dichte klaverbladerdak verdamping en biedt het bescherming tegen uitdroging. Het resultaat is een gazon dat beter bestand is tegen droge periodes en minder afhankelijk is van frequente besproeiing. Door de aanwezigheid van klavers kan het gazon langer groen en gezond blijven, zelfs wanneer de omstandigheden droog zijn.

Bestendigheid tegen betreding: Klaver als veerkrachtige bodembedekker.

klavers kunnen bijdragen aan een betredingsbestendig gazon. De eigenschappen van klavers maken ze veerkrachtig en tolerant ten opzichte van betreding, waardoor ze een waardevolle toevoeging zijn aan gazons die veelvuldig worden gebruikt.

Klavers, zoals witte klaver, rode klaver en hopklaver, hebben een lage groeivorm die dicht bij de grond blijft. Dit zorgt voor een dichte en stevige bodembedekking. In tegenstelling tot sommige  gras soorten hebben klavers de eigenschap om goed te herstellen van betreding. Ze hebben de capaciteit om zich snel te verspreiden en nieuwe scheuten te vormen, zelfs na intensief gebruik.

Daarnaast hebben klavers ook de eigenschap om voetverkeer te verspreiden. Wanneer er over een klaverrijk gazon wordt gelopen, kunnen de klavers de druk gelijkmatig verdelen over de verschillende planten en de omringende grond. Dit helpt om de impact van betreding te verminderen en voorkomt dat er kale plekken ontstaan.

Het toevoegen van klavers aan een gazon kan dus bijdragen aan een betere betredingsbestendigheid. Hun lage groeivorm, vermogen tot herstel, diepe wortels en verspreiding van voetverkeer maken klavers een duurzame keuze voor gazons die veelvuldig worden gebruikt. Ze dragen bij aan het behoud van een groen en gezond gazon, zelfs onder omstandigheden van intensief gebruik.

Minder chemische bestrijding nodig.

Wanneer klaver aanwezig is in het gazon, kan dit leiden tot een verminderde behoefte aan chemische bestrijdingsmiddelen. Dit wordt mogelijk gemaakt door verschillende factoren die samenwerken om een gezondere en meer duurzame gazonomgeving te creëren.

Een van de voordelen van klaver is de dichte bodembedekking die het vormt. Met zijn compacte groei en verspreiding zorgt klaver voor een solide dekking van de bodem. Dit vermindert de beschikbare ruimte voor onkruid om te groeien en verstikt de zaden van ongewenste planten, waardoor hun ontkieming wordt belemmerd. De concurrentie van onkruid wordt daardoor aanzienlijk verminderd.

Daarnaast concurreren klavers met onkruid om ruimte en voedingsstoffen. Door hun snelle groei en efficiënte opname van voedingsstoffen kunnen klavers de groei van onkruid onderdrukken en voorkomen dat het zich snel verspreidt in het gazon. Het vermogen van klaver om ruimte in te nemen en voedingsstoffen op te nemen, draagt bij aan het handhaven van een gezond en evenwichtig gazon.

Een andere belangrijke factor is de bodemverbetering die klaver biedt. Klavers hebben diepe wortels die helpen bij het losmaken van de bodem en een goede waterinfiltratie bevorderen. Dit resulteert in een gezonde groei van het gazon en vermindert de stress op het gras, waardoor het beter bestand is tegen onkruidgroei. Een gezonde bodemstructuur draagt bij aan de algehele gezondheid van het gazon en vermindert de behoefte aan chemische behandelingen.

Bovendien bevordert de aanwezigheid van klaver in het gazon biodiversiteit en een gezond ecosysteem. Klavers trekken bestuivers aan, zoals bijen en vlinders, die essentieel zijn voor de bestuiving van planten. Dit helpt bij het creëren van een evenwichtige omgeving waarin natuurlijke vijanden van schadelijke insecten worden aangetrokken, plagen worden beheerst en het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen wordt verminderd.

Door de dichte bodembedekking, concurrentie met onkruid, bodemverbetering en bevordering van biodiversiteit, kan klaver de behoefte aan chemische bestrijdingsmiddelen in het gazon verminderen. Dit opent de deur naar een meer milieuvriendelijke en duurzame benadering van gazononderhoud, waarin een gezonde en weelderige groei van het gazon wordt bevorderd zonder afhankelijkheid van chemische middelen.

Nadelen van klaver in het gazon

Hoewel klavers vele voordelen kunnen bieden aan een gazon, zijn er ook enkele overwegingen die men moet maken. Een van de potentiële nadelen is de concurrentie met gras. Klavers hebben de neiging om sneller te groeien en zich te verspreiden dan gras, waardoor ze het gras kunnen overwoekeren en een ongelijkmatige groei kunnen veroorzaken. Dit kan vooral een probleem zijn in gazons die zijn aangelegd met als doel een strakke en uniforme grasmat te behouden.

Een ander aspect dat moet worden overwogen, is de perceptie van klavers als onkruid. Hoewel klavers een waardevolle toevoeging kunnen zijn aan een gazon, worden ze soms als ongewenste planten beschouwd. Veel gazonliefhebbers geven de voorkeur aan een gazon zonder klavers en beschouwen ze als indringers die afbreuk kunnen doen aan de esthetiek van het gazon. Het is belangrijk op te merken dat de perceptie van klavers als onkruid subjectief kan zijn en afhankelijk is van individuele voorkeuren.

Daarnaast kunnen klavers enig extra onderhoud vereisen. Omdat ze zich verspreiden via uitlopers, kunnen klavers zich naar gebieden uitbreiden waar ze niet gewenst zijn. Het beheer van klavers kan dus wat extra inspanning vergen om hun groei onder controle te houden.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de nadelen van klaver in een gazon subjectief kunnen zijn en afhankelijk zijn van de specifieke doelen en voorkeuren van de gazonliefhebber. Hoewel sommige mensen klavers als ongewenst beschouwen vanwege de concurrentie met gras en de perceptie van onkruid, waarderen anderen juist de ecologische voordelen en de natuurlijke uitstraling die klavers kunnen bieden. Het beheer van klavers kan worden aangepast aan de gewenste esthetiek en functionaliteit van het gazon.

Microklavers: Een opkomende trend in ecologische gazon onderhoud

Wat zijn microklavers

Microklaver verwijst naar een specifieke soort klaver die gekenmerkt wordt door zijn kleinere bladeren en compacte groeivorm. Het wordt vaak gebruikt als alternatief voor traditionele klaversoorten in de land en tuinbouw.

Microklaver (ook wel bekend als microklaverzaad, microklavermengsel of microclover) behoort meestal tot de soort Trifolium repens var. Pirouette. Het heeft vergelijkbare eigenschappen als witte klaver (Trifolium repens), maar dan op een kleinere schaal. Het vormt kleine klaverblaadjes en heeft een compacte groeivorm, waardoor het zich goed kan mengen met gras. Het grote voordeel van de microklaver is dus dat ze minder opvallen maar wel alle voordelen van klavers brengen naar het gazon, ze hebben echter ook dezelfde nadelen en vereisen wat inspanning.

Hoe vinden microklavers ze hun weg vanuit de landbouw naar gazons

Microklaver heeft zijn weg gevonden naar gazononderhoud door middel van de ontwikkelingen en toepassingen in de land- en tuinbouwsector. In de landbouw worden klavers, waaronder witte klaver, al lange tijd gebruikt vanwege hun stikstofbindende eigenschappen en bodem verbeterende capaciteiten. Deze eigenschappen zijn vooral gunstig voor gewassen zoals granen en graslanden, waarbij klavers kunnen helpen om de bodemvruchtbaarheid te verhogen en de behoefte aan kunstmatige meststoffen te verminderen.

Met de groeiende belangstelling voor duurzaamheid, ecologisch beheer en natuurlijke gazononderhoudspraktijken zijn deze concepten en technieken ook overgebracht naar het gazononderhoud. Het idee achter het gebruik van microklaver in gazons is gebaseerd op het gebruik van klavers in de landbouw om stikstof te binden en de bodem te verbeteren.

Door hun stikstofbindende eigenschappen kunnen microklavers een natuurlijke bron van voeding bieden aan het gazon, waardoor de afhankelijkheid van externe stikstofmeststoffen wordt verminderd. Dit maakt ze aantrekkelijk voor ecologisch bewuste gazonliefhebbers die streven naar duurzame praktijken en een verminderde milieubelasting.

Daarnaast is er een groeiende erkenning van de voordelen van biodiversiteit in gazons en de rol die klavers, zoals microklaver, kunnen spelen in het bevorderen van een gezonde ecologie. Klavers bieden nectar en stuifmeel voor bijen en andere bestuivers, waardoor ze een waardevolle bijdrage leveren aan het behoud van biodiversiteit in de tuinomgeving.

Met deze ontwikkelingen in de land- en tuinbouwsector, samen met de groeiende vraag naar milieuvriendelijke en duurzame gazononderhoudspraktijken, hebben microklavers hun weg gevonden naar gazononderhoud. Ze worden steeds vaker gebruikt in ecologische gazons, openbare groene ruimtes en particuliere gazons als een alternatief voor traditionele klaversoorten. Het gebruik van microklaver biedt een manier om een gezond en mooi gazon te behouden, terwijl tegelijkertijd wordt bijgedragen aan de bevordering van duurzaamheid en biodiversiteit.

Hoe klaver te beheersen in het gazon.

Mocht je tot de conclusie gekomen zijn dat klaver in zekere mate gewenst is in het gazon dan moet er een beheersingsstrategie komen. We willen niet dat klaver dominanter aanwezig is dan het gras, maar volledig verwijderen is ook geen wens.

Om klaver te beheersen is de juiste maai strategie belangrijk, houd het gras en dus de klaver niet te kort maar tussen de 4 en 6 cm. om te zorgen dat de klaver zich niet gaat verspreiden maai je het gras periodiek wat verder terug naar 2 cm. Het terug maaien doe je niet in 1 keer maar verspreid over 2 a 3 maaibeurten afhankelijk van de aangehouden gras hoogte (houd de standaard regel van niet meer dan 1/3 afmaaien in gedachte). door de klaver periodiek iedere 1 a 2 maanden kort te maaien word de klaver gedwongen energie steken in het herstellen kun je uitstoelen voorkomen. Zorg ook dat wanneer de klaver in bloeischiet je de bloemen afmaait en deze niet mulched maar opvangt. dit voorkomt verspreiding.

Klaver bestrijden in het gazon.

Laten we openen met de misvatting dat het gebruik van stikstof klaver doet verwijderen, dit is niet correct, klaver houd net als gras van stikstof. Wanner je besloten hebt de klaver niet te laten staan gaan we over op de verwijderingsstrategie. mocht de klaver nog niet wijd verspreid zijn dan kun je ervoor kiezen deze handmatig te verwijderen. Helaas is dit vaak geen optie. Klaver kun je aanpakken met een herbiciden voor breedbladige maar wij raden dit af. Het gebruik van gif op het gazon is zelden een duurzame en blijvende oplossing en zet vaak de deur open voor andere problemen.

Net als bij de beheersingsstrategie is maaien belangrijk, maar zal niet helpen de klaver volledig te doen verdwijnen maar voorkomt verspreiding. Wanneer u klaver duurzaam en blijvend wilt verwijderen is het aan te raden dit te doen door de grasbezetting te verhogen. denk hierbij aan verticuteren in combinatie met zaaien. Zorg voor een dichte graszode, dan zal klaver geleidelijk verdwijnen. Het definitief verwijderen van klaver kan soms meerdere seizoenen duren afhankelijk van de bodem.

Wat uw keuze ook is over klaver in het gazon, Pure zal uw keuze altijd ondersteunen met het bieden van een strategie en producten.

 

Conclusie:

Klaver in het gazon kan zowel positieve als negatieve effecten hebben, afhankelijk van het perspectief van de tuinier. Met de opkomst van microklavers die vanuit de landbouw hun weg vinden naar ecologische tuinen, worden nieuwe mogelijkheden en uitdagingen geboden. Microklavers kunnen tal van voordelen bieden, zoals verbeterde bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit, maar ze kunnen ook concurreren met gras en verstoringen veroorzaken in een uniform gazon. Het is essentieel om beheersingsmaatregelen te overwegen en te experimenteren met integratie- en onderhoudsstrategieën om een harmonieus gazon met klaver, inclusief microklavers, te creëren